شهرستان جویبار از شهرستانهای مرکزی استان مازندران میباشد. با ۶/۲ درصد جمعیت مازندران تا چند سال گذشته بخشی از شهرستان قائمشهر محسوب میشده‌است. مرکز این شهرستان شهر جویبار است. مختصات جغرافیایی آن ۴۷،۵۲ تا ۵۸،۵۹،۵۲ طول شرقی از نصف النهار مبدا و ۳۳،۳۶ تا ۴۷،۳۶ عرض شمالی است. حدود آن از شمال به دریای مازندران از جنوب به شهرستان قائمشهر از شرق به شهرستان ساری واز طرف غرب به شهرستان بابلسر می‌رسد.
تقسیمات کشوری
جویبار پیشتر بخشی از شهرستان قائمشهر مازندران بود و در سال ۱۳۷۶ به شهرستان تبدیل شد. طبق تقسیمات کشوری سال ۱۳۷۷ دارای دو بخش گیل‌خواران و مرکزی و ۴ دهستان حدود ۳۰۰ کیلومتر مربع وسعت بوده‌است.
موقعیت جغرافیایی شهرستان جویبار در استان مازندران
شهرستان جويبار مازندران داراي مساحتي معادل 285/5 كيلومتر مربع و متشكل از 2بخش، 2شهر و 4 دهستان مي باشد. جويبار با 6/2 درصد جمعيت مازندران تا چند سال گذشته از توابع شهرستان قائمشهر مازندران محسوب مي شده است. از مراكز ديدني آن ميتوان پل آجري آزان ، خشت پل و تكيه كردكلا را نام برد. جويبار مردمي سخت كوش دارد. بخش كشاورزي، وجه غالب اقتصاد منطقه است .
توليد صنعتی ماشين آلات و تجهيزات كشاورزي شهر جویبار مازندران رونق بالايي دارد قابليت هاي بالقوه منطقه بويژه در توسعه گردشگري و صنعتي، برجسته است.در صورت احداث جاده چهاربانده ساحلي بابلسر – جويبار – بهشهر و ارتباط مستقيم جويبار به دريا، منطقه در كانون توجه برنامه ریزی منطقه ای جویبار، قائمشهر و سواد کوه قرار خواهد گرفت.
تاریخچه شهرستان جویبار در استان مازندران
اجتماع اولیه مردم در شهرستان جویبارمازندران به دوران صدر اسلام باز گردد. ولی اولین مدرک و نشانه از جویبار در کتاب سهمی، نویسنده تاریخ جورجان که در اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم زندگی می‌کرد در صفحه ۴۸۸ در مورد یک شخصیت علمی و فقهی برجسته با نام یعقوب تن بلائی از دهستان گیل‌خواران (نام قدیمی جویبار) نوشته شده‌است. تاریخ مرگ این فرد ۲۹۲ هجری ذکر شده‌است. آنچه مشخص است این است که در دوران قاجار به دستور آقا محمد خان گروهی از طوایف کرد برای محافظت از مناطق شمالی به این منطقه که مدتی به کردکلا معروف بود، مهاجرت کردند. محمد حسن خان کرد سرپرستی این منطقه را بدست گرفت.
در سال ۱۳۱۰ در دورهٔ پهلوی و به دستور رضاشاه کارخانه پنبه‌ای در مرکز شهر تاسیس شد که می‌توان گفت این کار اولین سنگ بنای شهر جدید جویبار بود. هم زمان با آن تاسیس ژاندارمری و مخابرات با مرکز تلفن مغناطیسی به این امر کمک کرد. طبق آمار سال ۱۳۸۵ جمعیت شهرستان جویبار مازندران ۷۰٬۲۰۴ نفر بوده‌است و ۶۸٪ جمعیت در نقاط روستایی سکونت داشته‌اند. از این تعداد ۵۲٬۳۸۴ نفر باسواد بوده‌اند. همچنین نرخ بیکاری در این شهرستان در حدود ۶٫۵ درصد است. درسال ۱۳۸۸ در این شهرستان در مازندران درحدود ۱۷۵ واحد آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی در حال آموزش به ۱۳۰۰۰ دانش آموز می‌باشند.
مراکز آموزشی شهرستان جویبار در استان مازندران
دانشگاه آزاد اسلامی واحد جویبار در استان مازندران: این دانشگاه در مازندران در سال ۱۳۸۱ تاسیس شده است. بیش از ۲۰۰۰ دانشجو در سطوح کاردانی و کارشناسی در این دانشگاه مشغول تحصیل و آموزش می باشند.
دانشگاه پیام نور جویبار در استان مازندران : این دانشگاه مازندران در سال ۱۳۸۴ تاسیس شد و از سال ۱۳۸۶ پذیرش دانشجو در آن آغاز شده است. در حدود ۳۰۰ دانشجو در این دانشگاه مشغول تحصیل و آموزش می باشند.
مراکز آموزشی و درمانی شهرستان جویبار در استان مازندران
بیمارستان عزیزی جویبار: این بیمارستان در مازندران که بیشتر بیمارستانی دانشگاهی، درمانی شناخته میشود، در سال ۱۳۷۵ در زمینی به مساحت یک هکتار و ۲۵۰ متر با ظرفیت ۲۵ تخت ثابت ساخته شده‌است و تنها بیمارستان این شهرستان میباشد.
مراکز تاریخی و تفریحی شهرستان جویبار در استان مازندران
ساختمان فرمانداری شهر جویبار در استان مازندران
در شهرستان جویبار مازندران تاکنون ۲۰ اثر تاریخی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است. ۱۱ تپه تاریخی با قدمت هزاره اول پیش از میلاد، محوطه باستانی انبارسر، تکایای چهل‌تن، بیزکی، کردکلا، امامزاده حبیب‌الله، سقاتالار بیزکی، پل جمعه بازار و سیکاپل از جمله این آثار باستانی ثبت شده می‌باشند.
سواحل چپکرود شهر جویبار در استان مازندران
سواحل چپکرود مازندران از سواحل بسیار زیبای استان مازندران محسوب میشود و این سواحل به طول ۱۸ کیلومتر میباشد. این سواحل دارای چند طرح سالم سازی دریا نیز میباشد.
جمعه بازار شهر جویبار در استان مازندران
جمعه بازار، بازاری تاریخی در جویبار مازندران است که بصورت هفتگی هر جمعه برپا میشود. این بازار در سراجکلا، نزدیکی سیاهرود و در کنار پل خشتی این شهر قرار دارد.
پل جمعه بازار (خشت پل) شهر جویبار در استان مازندران
پل خشتی جمعه بازار مازندران که به خشت پل نیز معروف است در دوران قاجار ساخته شده است در فاصله پنج کیلومتری جویبار و بر روی رودخانه سیاهرود قرار دارد. طول دهنه این پل ۲۰ متر و عرض آن ۷٫۵ متر میباشد. این پل دارای ۵ طاق جناقی است و پایه‌های آن درجهت مخالف جریان آب دارای موج شکن مثلثی شکل میباشد. به دلیل رفت و آمد زیاد و نگهداری نامناسب در حال تخریب است. در حال حاضر پل دیگری در کنار این پل در دست احداث میباشد.
سیکاپل شهر جویبار در استان مازندران
پل تاریخی سیکاپل مازندران که به پل درویش محمدشاه نیز معروف است در روستای درویش محمدشاه و نزدیکی شهر جویبار و بر روی سیاهرود قرار دارد. این پل مازندران در دوره قاجار ساخته شده و احتمال می‌رود بیشتر از ۲۰۰ سال از ساخت آن گذشته باشد. مقبره امامزاده درویش محمد شاه که گفته میشود از نوادگان علی بن حسین از امامان شیعه میباشد در فاصله ۳۰۰ متری این پل قرار دارد. این پل مازندران با شماره ۲۱۹۹۳ در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردیده‌است.
پل ازان شهر جویبار در استان مازندران
پل ازان مازندران که در زمان قاجاریه ساخته شده است شش چشمه طاق دارد و ارتفاع بلندترین آنها از سطح آب شش متر است. این پل مازندران در روستای ازان قرار دارد. این پل در سال ۱۳۷۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
تکیه کردکلا شهر جویبار در استان مازندران
این تکیه در سال ۱۲۸۰ هجری قمری ساخته شده ودر ۲۸ کیلومتری شمال غربی جویبار مازندران واقع شده است. این بنا دارای نمایی آجری و سقفی پوشیده از سفال است و دارای یک ایوان و شش ستون چوبی است که در ایوان آن کتیبه‌ها و نقاشی‌هایی از صحنه‌های جنگ، شکار حیوانات و مراسم مذهبی به چشم می‌خورد.
تپه‌های باستانی شهر جویبار در استان مازندران
در شهرستان جویبار مازندران تعداد زیادی تپه باستانی وجود دارد که از بین آنها می‌توان به تپه اسماعیل‌کلا بزرگ، تپه جن‌کتی، تپه حیدرآباد، تپه دونچال، تپه دین‌بن، تپه دین‌چفت‌سر، تپه دین‌لاریمی، تپه شورکا و تپه فوتم‌سنگ‌پل اشاره نمود.
مراکز مذهبی شهرستان جویبار در استان مازندران
مقبره امامزاده شاه‌رضا در روستای شاهرضامحله
مقبره سید زین‌العابدین در روستای سید زین العابدین
مقبره امامزاده قاسم در روستای اسماعیل کلا بزرگ
مقبره امامزاده محمود در روستای امامزاده محمود
مقبره امامزاده حسن‌رضا در در جاده ارتباطی جویبار به قائمشهر
مقبره امامزاده صادق‌رضا در روستای کردکلا
سقا نفار حیدر آباد جاده جویبار به سمت دریا
امامزاده هفت تن روستای پطروط
مقبره امامزاده حمزه در روستای(زیار محله ی مشکاباد)
مقبره امامزاده صادق رضا در روستای پهناب محله
محصولات کشاورزی شهرستان جویبار در استان مازندران
سطح زیر کشت برنج در این شهرستان ۱۰٫۰۰۰ هکتار میباشد. ۱۵۰ هکتار از اراضی جویبار زیر کشت کلزا است. در حدود ۹ هکتار فضای گلخانه‌ای در شهرستان جویبار ایجاد شده‌است که در آن سالانه ۱۲ تا ۱۵ هزار شاخه گل استرلیزا و یک میلیون شاخه بریده گل نرگس تولید میشود.
صیادی شهرستان جویبار در استان مازندران
سالانه بیش از هزار تن انواع ماهی از آب‌بندان‌ها و همچنین ساحل دریای خزر در شهرستان جویبار مازندران صید میشود که از طریق ۵ تعاونی با سود سالانه ۴۵ میلیارد ریال توزیع میشود. ۵۲۵ نفر در این تعاونی‌ها مشغول به کار هستند.
آب‌بندان‌ها شهرستان جویبار در استان مازندران
در حدود ۴۷ قطعه آب‌بندان با بیش از ۲٫۳۲۳ هکتار وسعت در جویبار مازندران وجود دارد که یکی از مهمترین منابع ذخیره آب در فصول بارندگی برای کشت برنج و همچنین پرورش ماهیان گرم آبی میباشد. ظرفیت این آب‌بندان‌ها در حدود ۷۳٫۹۶۰٫۰۰۰ متر مکعب میباشد. روستاهای گل‌محله، لاریم، انارمرز، پهناب محله ،زرین‌کلا، میستان، شهنه‌کلا و اسماعیل‌کلا بزرگ در بین روستاهای این شهر بیشترین مقدار آب‌بندان را به خود اختصاص داده‌اند.
